Wielkanoc kojarzy się z wiosną, zapachem kwiatów, coraz mocniej świecącym słońcem, radością i … świeżymi warzywami. Często bowiem jest to już czas, gdy na naszych stołach pojawiają się nowalijki. Chętnie po nie sięgamy wierząc, że są nie tylko smaczne, ale i zdrowe. I choć z nowalijkami różnie bywa (wciąż bowiem toczą się dyskusje czy faktycznie są tak zdrowe jak sądzimy) to generalnie warzywa i owoce powinny jak najczęściej gościć na naszych stołach.
W 2016 roku naukowcy pod kierunkiem prof. Mirosława Jarosza opracowali nową Piramidę Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej. Kolejne piętra wskazują na zapotrzebowanie organizmu ludzkiego na poszczególne grupy produktów. Im wyższe piętro tym mniejsza powinna być ilość i częstość spożywania produktów z danej grupy. Zalecenia te są oczywiście kierowane do osób zdrowych.
Cóż znajdziemy u podstaw? Najniższe piętro stanowi wysiłek fizyczny, niezbędny do prawidłowego funkcjonowania każdego organizmu. Tuż nad nim, na drugim piętrze, umieszczone zostały warzywa i owoce. Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) warzywa i owoce należy spożywać jak najczęściej i w jak największej ilości, przynajmniej 400gr dziennie. Ważna jest również ilość procji, w jakich spożywamy wspomniane produkty. Im więcej porcji tym bardziej zmniejsza się ryzyko śmierci z powodu chorób układu krążenia i nowotworów złośliwych. Zgodnie z badaniami przeprowadzonymi kilka lat temu w Anglii i Austarlii optymalną ilością jest 7 porcji warzyw i owoców dziennie.
Zauważono również, że choć owoce i warzywa równie korzystnie wpływają na organizm człowieka, to jednak efekt działania warzyw jest silniejszy. Dlatego też warzywa powinny przeważać w diecie. Ich korzystne działanie jest efektem tego, że – zarówno warzywa jak i owoce – są bogate w związki bioaktywne, witaminy, foliany, flawonoidy, izoflawony, selen oraz błonnik.
Warto zauważyć, że wartości odżywcze owoców i warzyw są powiązane z ich…barwą.
Czerwone i fioletowe mają bardzo dużą ilość antocyjanidyn i antycyjanin, które skutecznie niszczą wolne rodniki i wywierają korzystny wpływ na stężenie cholesterolu.
Zielone i białe są bogate w chlorofil, który pozytywnie wpływa na zdrowie.
Żółte i pomarańczowe obfitują z kolei w związki, które mają silny potencjał przeciwutleniający, przeciwnowotworowy, obniżają stężenie cholesterolu i zmniejszają ryzyko choroby wieńcowej.
Jak jednak wprowadzić w życie zasadę co najmniej 5 porcji warzyw i owoców dziennie?
Proponujemy następujące działania:
- Porcja warzyw lub owoców powinna stanowić element każdego posiłku.
- Porcję może stanowić surowe warzywo czy owoc, surówka, zupa a także sok.
- Należy jeść różnorodnie, komponując posiłki z różnych warzyw i owoców.
- W diecie powinny znaleźć się owoce i warzywa z różnych grup kolorystycznych.
- Wiele szuszonych owoców i warzyw może stanowić jedną z porcji (jednak należy pamiętać, że suszone owoce zawierają bardzo dużą ilość cukrów).
- Ziemniaki, według WHO, nie mogą stanowić jednej z porcji, są bowiem traktowane jako źródło energii.
Stosując się do powyższych wskazówek z całą pewnością uda się skomponować zdrowe posiłki tak w domu, pracy jak i w restauracji.
Należy też wspomnieć, że trendy obecnej dietetyki sprzyjają spożywaniu dużej ilości warzyw i owoców. Najpopularniejsze diety, oparte na wyżej wspomnianych produktach to wegetarianizm (i jego wszystkie odmany: laktoowowegetarinizm – można spożywać oprócz warzyw i owoców także nabiał i jaja; laktowegetarianizm – eliminacja z diety jajek; owowegetarianizm – wykluczenie mleka i jego przetworów) i weganizm, który odrzuca produkty pochodzenia zwierzęcego.
Zanim jednak zdecydujemy się na którąkolwiek z diet (czy wyżej wymienioną czy też jakąkolwiek inną) warto zasięgnąc opinii dietetyka.
Oprócz świeżych warzyw i owoców wskazane jest również spożywanie ich pod innymi postaciami: jako kiszonek, soków, smoothie czy humusu. Możemy przygotować je samodzielnie (sporo przepisów znajdziemy zarówno na specjalnych forach internetowych jak i w klasycznych gazetach czy książkach o tematyce kulinarnej) lub skorzystać z bogatej oferty sklepów.
Wkrótce Wielkanoc, która nieodmiennie kojarzy się z radością i witalnością. Radość z odradzającego się życia znajduje swoje odzwierciedlenie w potrawch, które pojawiają sie na wielkanocnym stole. Potrawach bogatych w warzywa…
Życząc Państwu zdrowych i smacznych Świąt zapraszamy jednocześnie do skorzystania z jednego z naszych przepisów.
Artykuł powstał przy współpracy z Hurtownią Warzyw i Owoców Pol Mar
